Ik ga hieronder proberen om een korte samenvatting te geven die recht doet aan het boek en de auteur. Toegegeven, soms was ik zelf niet mee in de uitleg die het boek geeft. Het ging soms boven mijn petje.
De auteur vergelijkt het vraagstellen met boogschieten. Een kunst die eenvoudig lijkt maar waarbij meer komt kijken dan op het eerste zicht blijkt. Hij start met het stellen van de juiste verwachtingen om vervolgens stil te staan bij de juiste houding en de juiste techniek.
Op het ogenblik dat je wil schieten en doel raken, moet je beslissen welke pijl je moet gebruiken. In het boek is er sprake van 3 pijlen: het doen (gele pijl), het denken (blauwe pijl) en het voelen (rode pijl). Bij elk van deze 3 kan je vragen stellen naar beneden (het zijn, feiten, materiële werkelijkheid, subjectieve beleving) of naar boven (het denken, ideeën, aannames, principes).
Het is de kunst om de juiste pijl te kiezen afhankelijk van de boog waarmee je schiet. Op die manier heb je de meeste kans om het doel te raken.
De gele pijl, het doen, ook wel ethos genoemd, heeft als doel te inspireren met de blik op waarden en het vinden van zingeving, welwillendheid, vertrouwen en common ground. De gele pijl verwijst naar het karakter van de spreker en heeft als kernpunt 'wie zegt het'.
Vragen naar beneden: wat is je hobby? wat heb je gisteren gedaan? ...
Vragen naar boven: waarom is het van belang voor jou om dat nu te zeggen? waarom is dat belangrijk? ...
De blauwe pijl, het denken, ook wel logos genoemd, streeft naar meer waarheid vinden en/of het denken verbeteren. Deze pijl verwijst naar de boodschap en heeft dus als kernpunt 'wat je zegt'.
Vragen naar beneden: wat doet X dan precies? doet hij dat al lang? ...
Vragen naar boven: wat is voor jou een goede (zaken)partner? aan welke voorwaarden moet iemand voldoen om goed met jou te kunnen samenwerken? ...
De rode pijl, het voelen, ook wel pathos genoemd, wil ondersteunen, vertrouwen creëren en menselijkheid laten zien. Het gaat hierbij om de ontvanger met als kernpunt 'hoe je het zegt (en hoe het overkomt)'.
Vragen naar beneden: waar stoor jij je aan? hoe voel je je daarbij? wat voelt er goed aan? ...
Vragen naar boven: hoe noem je nu het gevoel dat je nu toont? wat is de reden dat je nu verdrietig bent? ...
10 regels voor de vraagsteller:
Uiteraard gaat de auteur in het boek dieper in op wat hierboven staat en behandeld hij dit veel uitgebreider.
Vraag raak! Bewust vragen stellen in communicatie - Kristof Van Rossem - Uitgeverij Lannoo nv, Tielt, 2023 - ISBN 978 94 014 8743 6
